Απάντηση προς την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΒΗΜΑ

Του Ιωακείμ Βράβα, πολιτικού επιστήμονα

Σχετικά με την έμμεση κριτική σας επί του χρόνου και του περιεχομένου αντίδρασης της «Οικολογίας Αλληλεγγύης» στο καλούμενο «Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Βιώσιμης Ανάπτυξης Οροσειράς Ροδόπης», και ενεργώντας αυτοβούλως (και όχι εξ ονόματος της παράταξης Οικολογία-Αλληλεγγύη) και με σεβασμό στην εγκυρότητα, την αξιοπιστία και τον πλουραλισμό της εφημερίδας σας, σας παραπέμπω ως την πλέον αποτελεσματικότερη κριτική, εντός του σώματος του ιδίου κειμένου και πιο συγκεκριμένα στη σελίδα 374: « Οι συγκεκριμένοι θύλακες και άξονες [παρέμβασης] δεν είναι
αποτέλεσμα ακαδημαϊκής σκέψης και επεξεργασίας και ούτε βασίζονται σε συγκεκριμένα δεδομένα πρωτογενούς ή δευτερογενούς ποσοτικής έρευνας που συνήθως χρησιμοποιούνται για την οριοθέτηση θυλάκων επιρροής με βάση το οικονομικό ίχνος. Αποτελούν εκτιμήσεις [sic], οι οποίες βασίζονται σε δεδομένα που εκτιμώνται ποιοτικά και ποσοτικά από την Ομάδα Έργου [...]».


Ως πολίτης, αλλά και ως πολιτικός επιστήμονας, αδυνατώ να αντιληφθώ την αιτία για την οποία η εν λόγω μελέτη, πάνω στην οποία θα στηριχθεί η λεγόμενη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής, δεν εδράζεται σε ακαδημαϊκή σκέψη και επεξεργασία. Όπως επίσης, αδυνατώ να αντιληφθώ πως το περιεχόμενο αυτής της μελέτης δίνεται στη δημοσιότητα στις 29 Αυγούστου και στις 5 Σεπτεμβρίου το Περιφερειακό Συμβούλιο γνωμοδοτεί επʼαυτού. Είναι λογικό να επισπεύδονται οι διαδικασίες εν όψει της 15ης Σεπτεμβρίου , ημερομηνία κατά την οποία θα «ανοιγε» πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ειδικά για την περιοχή, αλλά η προχειρότητα και η βιασύνη με την οποία αντιμετωπίστηκε στοιχειοθετούν προχειρότητες και συμπεριφορές παρελθουσών , πονεμένων δεκαετιών.

Είναι απορίας άξιο πως το συγκεκριμένο πόνημα παραβλέπει τις σύγχρονες επιστημονικές και πολιτικές τάσεις για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών, όπως εκφράστηκαν και από την Επιτροπή των Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Επιτροπή ήδη από το 2008, η οποία ανάμεσα σε πολλά άλλα, υπογραμμίζει την αναγκαιότητα λειτουργίας των ορεινών περιοχών ως πόλους καινοτομίας και έρευνας, διάσταση η οποία απουσιάζει από οποιοδήποτε σημείο ή φιλοσοφία του κειμένου.

Πολλώ δε μάλλον, ύστερα από την παραπάνω διαπίστωση, τίθεται θέμα ασυγχρονου αντίληψης με την επιστημονική κοινότητα, έτσι όπως εκφράζεται μέσα από τη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών Rio +20, και το διάλογο που ο ΟΗΕ έχει υπό την αιγίδα του για την «Πράσινη Οικονομία και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Ορεινών Περιοχών», και το αντίστοιχο καταληκτικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Νεπάλ, 5-7 Σεπτέμβρη 2011.

Η αναποτελεσματικότητα του τελικού κειμένου συγκριτικά με τον τίτλο του, σκιαγραφείται και από μία σειρά μεθοδολογικών και επιστημονικών παραλείψεων, όπως:

1. Στρεβλώνεται παντελώς η αντίληψη του συμμετοχικού σχεδιασμού. Πέρα από την Οικολογική Εταιρία Δράμας και την Ένωση Ξενοδόχων [χωρίς απόκριση και οι δύο], κανείς φορέας της Κοινωνίας των Πολιτών δεν συμμετείχε στη διαδικασία. Και ακόμη και από τους θεσμικούς φορείς και όργανα, πολλοί δεν συμμετείχαν ακόμη και στη διαβούλευση ή δεν κατέθεσαν απόψεις. Ποια η εγκυρότητα λοιπό του διαβουλευτικού αποτελέσματος;

2. Από τις προτεραιότητας του ΕΠ, στο οποίο κατατίθενται οι προτάσεις έργων, είναι η προσβασιμότητα για άτομα με αναπηρίες. Απουσιάζει εντελώς η προσέγγιση επί του θέματος, και αναφέρεται απλώς ως μνεία «θα υπάρχει μπάρα πρόσβασης για άτομα με ειδικές ανάγκες [όρος αδόκιμος]» στην προτεινόμενη αναμόρφωση του δημοτικού σχολείου Κ.Καρυοφύτου, προφανώς με τη λογική του σκοραρίσματος ακόμη ενός πόντου κατά την αξιολόγηση του δελτίου της πρότασης.

3. Παρά τις επισημάνσεις για την ανάγκη τόνωσης της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας στην περιοχή, απουσιάζει οποιαδήποτε πρόταση μπορεί να αναχθεί σε αντικείμενο της θεματικής αυτής. Πολλώ δε μάλλον, οι σύγχρονες αντιλήψεις περί κοινωνικής και δημιουργικής οικονομίας, και των αντίστοιχων μορφών επιχειρηματικότητας.

4. Γίνεται επίκληση σε όρους όπως «πράσινη ανάπτυξη», «βιώσιμο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον» κτλ, χωρίς να προσδιορίζονται . Και όπου υπάρχει επεξηγηματική προσέγγιση αγνοείται κατά τις υπόλοιπες φάσεις του κειμένου.

5. Απουσιάζει ένας συνδετικός σχεδιασμός των προτεινόμενων έργων και των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων.

6. Σχεδόν το σύνολο των έργων αφορά έργα οδοποιίας και ύδρευσης, που είναι μεν εξαιρετικά σημαντικά, αλλά δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες βιώσιμης ανάπτυξης, δηλαδή, πριμοδοτείται μόνο ο ειδικός στόχος «Δημιουργία, Αναβάθμιση και Εκσυγχρονισμός των δικτύων υποδομής» σε βάρος των υπολοίπων τεσσάρων του Προγράμματος.

7. Από τα τελικώς προτεινόμενα έργα απουσιάζει οποιοδήποτε αφορά σε συστήματα για την πρόληψη φυσικών κινδύνων, το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χρηματοδοτούμενες κατηγορίες πράξεων.

Δεν αμφισβητείται σε καμία περίπτωση η καλή πρόθεση και η εργατικότητα των συμμετεχόντων στο πόνημα ενός τόσο δύσκολου εγχειρήματος. ¨Ομως σε καμία περίπτωση οι πολίτες της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης δεν πρέπει να κληρονομούν ένα ψευδεπίγραφο Ολοκληρωμένο Σχέδιο Βιώσιμης Ανάπτυξης για την περιοχή μας, (το οποίο ναι μεν περιέχει άκρως αναγκαία έργα υποδομής, αλλά όχι έργα προς τη βιώσιμη ανάπτυξη ή θεωρούμενα από σύγχρονη σκοπιά) το οποίο θα αποτελεί άλλοθι και τροχοπέδη στον εκσυγχρονισμό της αναπτυξιακής πορείας της περιοχής.

Για άλλη μια φορά, επισημαίνεται η ανάγκη για ένα ουσιαστικό Ολοκληρωμένο Σχέδιο (masterplan) για την περιοχή, υπό την αιγίδα της Περιφερειακής Αρχής, για τους άξονες προσανατολισμού, τις κοινά συμπεφωνημένες αρχές και το όραμα όλων μας για την Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στηριζόμενο σε επιστημονικές μεθόδους και καθολική,ανοιχτή συμμετοχή, κατά τα διεθνώς εφαρμοσμένα πρότυπα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Πρόσθεσε σχόλιο